Couthures Journalism Festival: "Donald Trump is in oorlog met de mainstream Amerikaanse media", analyse door Thomas Snégaroff

Een paar dagen voor het journalistiekfestival in Couthures (47) waaraan hij zal deelnemen, ontcijfert Thomas Snégaroff, een groot kenner van de Verenigde Staten, de mediastrategie van de baas van het Witte Huis

Journalist , geschiedenisprofessor, presentator van "Grand Face-à-face" op France Inter en "C politique" op France 5 , Thomas Snégaroff heeft een boek gepubliceerd over "Les Nouveaux Oligarchs" (1). Deze Amerikaanse enthousiasteling is een van de gasten van het Couthures Journalism Festival, dat op vrijdag 11 juli van start gaat.

Donald Trump wordt vaak omschreven als een communicatiegenie. Deelt u deze mening?

Ja, hij heeft perfect begrepen hoe de media werken: de noodzaak om continu nieuws te voeden, constant te verrassen op sociale netwerken, spanning te creëren door onvoorspelbaarheid. Zijn mediastrategie kan worden samengevat in twee woorden: provoceren en verzadigen. Alles is communicatie voor hem. We zagen een sprekend voorbeeld in zijn recente houding ten opzichte van Iraanse kernenergie. Eerst, alsof hij ervoor wilde zorgen dat de wereld aan zijn lippen hing: "Ik geef mezelf twee weken de tijd om erover na te denken." Vervolgens, drie dagen later, zorgde hij voor een verrassing met de aanvallen. Derde stap: deze operatie presenteren als een "historische overwinning", terwijl de resultaten zeer onzeker zijn. Wat blijft er over van Iraanse kernenergie, van verrijkt uranium? Waar staat het regime van de mullahs politiek gezien? We weten het niet. Het maakt Donald Trump niet uit; de realiteit verdrinkt in een opeenvolging van communicatie.

Hoe beheerst hij de codes van de nieuwe media?

Hij had een man van de jaren 80 kunnen blijven, een beetje ouderwets op televisie, maar in plaats daarvan begreep hij in de jaren 2010 welke voordelen hij kon halen uit een nieuwe, gepolariseerde en geatomiseerde mediasfeer. Ver verwijderd van de traditionele media identificeerde hij een paar invloedrijke influencers, zoals de podcasts van Joe Rogan (een geweldige vechtkunstenaar, noot van de redactie), en gebruikte hij opruiende retoriek om sociale media in vuur en vlam te zetten.

Is het niet een vergissing om Trumps strategie te analyseren in het licht van zijn publiciteit? Is zijn succes niet vooral gebaseerd op de reële zorgen van de Amerikaanse bevolking?

Natuurlijk is zijn succes te danken aan sterk politieke intuïties. Voor hem was communicatie een manier om het bereik van zijn betoog over de wrok van een deel van de bevolking dat zich, terecht of onterecht, onteigend voelde van zijn 'natie', zijn waarden, zijn industriële structuur, te maximaliseren. Hij slaagde erin de stem te zijn van degenen van wie, volgens zijn retoriek, de elite het recht van spreken had afgenomen. Hij reageerde op een communicatietekort met een nieuwe communicatiestrategie.

De eerste tegenmacht tegen zijn autocratische koers zal de prijs van boter en eieren zijn.

Hoe is zijn relatie als president vandaag de dag met de belangrijkste Amerikaanse media?

Hij is met hen in oorlog! Hij heeft opgeroepen tot het stopzetten van de financiering van publieke media zoals PBS en NPR, en journalisten van Associated Press de toegang tot bepaalde delen van het Witte Huis ontzegd ... Voor Trump is er goede media, die hem verheerlijken, en slechte media. Hij wil onderwerpen wat Curtis Yarvin, een ideoloog van Trump, "de kathedraal" noemde: de pers en de universiteiten. Het gaat erom een ​​elite te vernietigen en te vervangen door een elite die hem dient.

Kunnen we hierin een vorm van fascisme zien? Wat vind je van deze verwijzing naar fascisme?

Sommige kenmerken van Trumps bestuur doen denken aan fascisme, maar deze verwijzing naar het verleden belemmert ons om na te denken. Dat komt alleen al doordat fascisme een typisch Europees fenomeen is, en Trumpisme een typisch Amerikaans fenomeen.

Donald Trump richt een groot deel van zijn communicatie op waarden, de 'cultuuroorlog'. In hoeverre houdt deze aanpak stand in het licht van de economische realiteit?

Ik noem het liever een 'identiteitsoorlog' dan een 'culturele', want daar gaat het om. "Wat betekent het om Amerikaan te zijn?" Deze vraag ligt ten grondslag aan de meeste van zijn standpunten. Hoe lang zal dit discours de rest overschaduwen? Ik ben ervan overtuigd dat de eerste tegenmacht tegen zijn autocratische koers de prijs van boter, eieren, werkloosheid... de dagelijkse maatschappelijke realiteit zal zijn.

Trump wordt bekritiseerd omdat hij het idee van waarheid afschaft, maar zit het probleem niet dieper? De relatie van politici met de waarheid lijkt steeds meer onder druk te staan. Joe Bidens entourage loog maandenlang over zijn gezondheid. In Frankrijk lijken publiciteit en publiciteitsstunts vaak los te staan ​​van de realiteit...

Na de Biden-catastrofe doen de Democraten er inderdaad alles aan om zich te presenteren als het kamp van de rede en de waarheid. Maar er is een belangrijk verschil tussen manipulatie en verdraaiing – wat helaas net zo oud is als de politiek – en het willens en wetens beweren, op industriële schaal, dat er volstrekt onwaarheden zijn.

(1) “The New Oligarchs”, door Philippe Corbé en Thomas Snégaroff , uitgegeven door Les Arènes, 160 p., €15.